Często w pytaniach i komentarzach wyrażacie obawę, że pobierając dane z Biura Informacji Kredytowej (BIK) możecie spowodować obniżenie swojego „scoringu BIK”. A troska ta bierze się zapewne z szeroko rozpowszechnianej informacji, że każde zapytanie do bazy BIK o dane konsumenta obniża jego „scoring BIK”.
Na szczęście tak nie jest.
Jakie zapytania o naszą historię kredytową są w ogóle wysyłane do BIK?
Kiedy ubiegasz się o dowolny kredyt lub pożyczkę, to instytucja finansowa przesyła „zapytanie” do bazy BIK w celu pobrania Twojej historii kredytowej.
Fakt przesłania takiego zapytania jest odnotowany w tej bazie jako „zapytanie kredytowe”.
Jeśli aktualnie posiadasz jakikolwiek czynny kredyt lub pożyczkę w instytucji finansowej, to taka instytucja może okresowo monitorować Twoje ryzyko kredytowe. A do tego można wykorzystać między innymi dane o historii kredytowej. Dlatego również w tym przypadku kredytodawcy składają „zapytania” do bazy BIK o Twoją historię kredytową.
Pojawienie się takiego zapytania jest również odznaczone przez BIK, ale tym razem jako „zapytanie monitorujące”.
Jeżeli aktualnie posiadasz dowolny produkt w banku lub SKOK-u (czyli może to być kredyt, ale także inny produkt niż kredyt np. rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy, lokata) i nie ubiegasz się w nim o kredyt, to te instytucje finansowe mogą również wysłać „zapytania” do bazy BIK o Twoją historię kredytową. Dzieje się to w sytuacji, gdy bank/SKOK chce przedstawić Ci np. ofertę nowego kredytu, zwiększyć kwotę kredytu odnawialnego czy limitu na karcie kredytowej. Innymi słowy, chce sprzedać Ci produkt obciążony ryzykiem kredytowym.
Informacja o wpłynięciu takiego zapytania jest również zapisywana w bazie BIK. W tym przypadku zostaje ono oznaczone jako „zapytanie w celu zarządzania klientem”.
Zakres zapisywanych w bazie BIK informacji o powyższych zapytaniach jest zbliżony. Utrwalone są między innymi takie dane jak: data złożenia zapytania, nazwa firmy składającej zapytanie oraz cel, dla którego dane zostały pobrane (warto pamiętać, że to właśnie typ składanego zapytania wskazuje na cel dla jakiego dane zostały udostępnione).
Kto może wysłać zapytanie do bazy BIK o nasze dane?
Do składania powyższych zapytań do bazy BIK są uprawnione takie instytucje finansowe jak:
- banki, w tym banki spółdzielcze,
- SKOK-i,
- firmy pożyczkowe,
- inne firmy finansowe powiązane z bankami np. firmy leasingowe, firmy factoringowe, firmy pożyczkowe.
Nie wszystkie z powyższych instytucji korzystają z wszystkich typów zapytań.
Przykładowo, firmy pożyczkowe zazwyczaj nie korzystają z „zapytań monitorujących”. Wynika to z tego, że czas życia udzielanych przez nie pożyczek jest zwykle bardzo krótki i zanim cokolwiek istotnego zmieni się w historii kredytowej pożyczkobiorcy, spłaca on w całości swoje zobowiązanie.
Ale należy się spodziewać, że wraz z rozwojem oferty produktowej firm pożyczkowych w kierunku pożyczek o dłuższym okresie spłaty, również te firmy będę szerzej zainteresowane pobieraniem danych z BIK w celu monitorowania ryzyka kredytowego swoich klientów.
Poza instytucjami finansowymi, bezpośrednio z bazy BIK dane o historii kredytowej konsumenta mogą pobierać również:
- instytucje uprzywilejowane, które są wymienione w Prawie bankom (art. 105) np. sądy, policja, Prezes NIK, komornicy sądowi, Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych,
- osoby, których dane znajdują się w bazie BIK, czyli sami konsumenci.
Zapytania, które składają konsumenci są to tzw. „zapytania konsumenckie” i obejmują one zarówno wystąpienie o raport bezpłatny, jak i płatny np. Profil Kredytowy Plus.
———————————————————————————————————————
Uwaga!
Od 21.12.2017 roku BIK wycofuje się systematycznie z raportu Profil Kredytowy Plus oraz BIK Pass. W zamian oferuje Raport BIK.
Wycofywane raporty będą dostępne jeszcze tylko w okresie przejściowym i tylko dla części konsumentów.
O szczegółach tej zmiany pisałam w BIK zmienia ofertę dla konsumentów – nowy Raport BIK.
———————————————————————————————————————-
Oprócz powyższych przypadków, w których dane o Twojej historii kredytowej mogą być bezpośrednio pozyskane z bazy BIK przez różne instytucje, istnieje możliwość pobrania tych informacji również w sposób pośredni.
Taką możliwość stwarza Prawo bankowe, które upoważnia biura informacji gospodarczej (BIG) do składania zapytań do bazy BIK w imieniu różnych firm, które spełniają warunki współpracy z BIG. Oczywiście, do pobrania danych z bazy BIK przez BIG wymagana jest zgoda konsumenta, którego dane dotyczą.
Konsument taką zgodę udziela firmie, która występuje do biura informacji gospodarczej o udostępnienie danych konsumenta.
Dobrym przykładem takiego udostępnienia są firmy telekomunikacyjne, które często za pośrednictwem biura informacji gospodarczej BIG Infomonitor pobierają – za naszą zgodą – dane o naszej historii kredytowej z BIK.
Które z tych zapytań wpływają na „scoring BIK”?
Spośród powyższych typów zapytań na „scoring BIK” wpływają tylko „zapytania kredytowe”. A więc te, które zostały złożone przez instytucje finansowe w związku z ubieganiem się przez Ciebie o kredyt czy pożyczkę.
I warto tutaj dodać, że w obecnych modelach scoringowych BIK przeznaczonych do oceny wiarygodności kredytowej kredytobiorców uwzględniane są tylko zapytania kredytowe składane przez banki i SKOK-i.
Zapytania kredytowe wysyłane przez firmy pożyczkowe nie są aktualnie brane pod uwagę w tych modelach. Wynika to z kilku powodów.
Przede wszystkim dane, które zostały wykorzystane do budowy aktualnie funkcjonujących modeli scoringowych BIK dotyczyły okresu, kiedy firmy pożyczkowe jeszcze nie składały zapytań do bazy BIK (albo składały bardzo rzadko). Zatem nie mogły być uwzględnione podczas budowy modelu. W efekcie nie można było zbadać ich wpływu na ryzyko kredytowe i określić parametrów z jakimi mogłyby się znaleźć w takim modelu.
Ponadto, nadal niewielka część Polaków, którzy korzystają z kredytów bankowych sięga jednocześnie po pożyczki w sektorze pozabankowym. To powoduje, że zapytania kredytowe z sektora pożyczkowego mogłyby dotyczyć małej grupy osób, a to z kolei stanowi pewne ograniczenie dla włączenie ich do ogólnych modeli scoringowych biura kredytowego.
Niewątpliwie systematycznie rosnące zainteresowanie Polaków pożyczkami w sektorze pozabankowym może przełożyć się w przyszłości na wzrost znaczenia tego typu danych dla oceny ryzyka kredytowego klientów banków. A to oznacza, że te zapytania mogą być już uwzględniane w kolejnych, nowych wersjach modelu scoringowego BIK.
Dla Ciebie oznacza to, że …..
Uwzględnianie w modelach scoringowych BIK tylko zapytań kredytowych oznacza, że możesz śmiało pobierać swoje dane z BIK dowolną ilość razy i nie wpłynie to negatywnie na postrzeganie Twojego ryzyka kredytowego przez instytucje finansowe.
Warto też wiedzieć, że banki w ogóle, w żadnej postaci nie otrzymują od BIK informacji o tym, jak często pobierałeś swoje dane z BIK, w tym „scoring BIK”.
Zatem nie tylko „scoring BIK” nie uwzględnia tych informacji, ale również banki nie mają możliwości włączenia ich w swoje modele scoringowe, czy w ogóle w procesy oceny ryzyka kredytowego kredytobiorców.
.
Szczegółowo na temat zapytań składanych do bazy BIK, które wpływają na scoring BIK pisałam w tekście Które zapytania o historię kredytową do BIK powinny szczególnie Cię zainteresować?
Wykorzystanie przez banki i BIK niektórych zapytań kredytowych zaczyna być wątpliwe. Pisałam o tym w Jak usunąć z bazy BIK informacje o zapytaniach kredytowych?
Jeśli chcesz więcej dowiedzieć się w jakim stopniu zapytania kredytowe mogą wpłynąć na Twój scoring zapoznaj się z artykułem 4 czynniki, które decydują o wysokości scoringu BIK lub z dostępną na stronie prezentacją o tym samym tytule.
.
