Prawie pół roku temu Biuro Informacji Kredytowej (BIK) udostępniło konsumentom nową wersję bezpłatnego raportu konsumenckiego tzw. Informacji Ustawowej.

BIK – zgodnie z art. 33 Ustawy o ochronie danych osobowych – ma obowiązek na wniosek konsumenta bezpłatnie udostępnić mu szereg informacji dotyczących jego danych, które zgromadził i przetwarza. Między innymi jakie dane gromadzi, od kiedy je przetwarza, skąd je pozyskał, komu je udostępnia oraz w jakim celu.

Zmiany w bezpłatnym raporcie opisałam szczegółowo w artykule Bezpłatny raport z BIK teraz z mniejszym zakresem danych.

——————————————————————————————

Uwaga! W związku z wejściem w życie z dniem 25 maja 2018 r. Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (w skrócie RODO), BIK nie udostępnia nam już Informacji Ustawowej. W zamian – na podstawie art. 15 RODO – udostępnia nam „kopię danych„.

——————————————————————————————

BIK kontynuuje wprowadzanie zmian w ofercie dla konsumentów. Tym razem zmiany dotyczą części komercyjnej tzn. produktów, które możemy kupić w BIK.

21 grudnia 2017 roku Biuro Informacji Kredytowej wprowadziło nowy płatny raport dla konsumentów o bardzo prostej i łatwej do zapamiętania nazwie – Raport BIK.

W przyszłości ma on zastąpić dotychczas sprzedawany konsumentom raport – Profil Kredytowy Plus i różne jego warianty.

Przypomnę, że Profil Kredytowy Plus, to raport zawierający dane o konsumencie, jakie znajdują się w bazie BIK. Są to między innymi:

• dane identyfikacyjne konsumenta,
• dane o aktualnym zadłużeniu konsumenta,
• dane o historii kredytowej,
• informacje o upadłości konsumenckiej,
• dane o zapytaniach składanych do bazy BIK o dane konsumenta,
• ocena punktowa BIK konsumenta wraz z jej interpretacja graficzną – gwiazdkami (jeśli dostępna historia kredytowa umożliwia jej naliczenie).

Obecnie oba te raporty – nowy i stary – funkcjonują równolegle, przy czym:

1. Jeśli zakupiłeś Pakiet produktów BIK do 20.12.2017 r., to możesz go zrealizować zgodnie z umową tzn. w ciągu roku od zakupu możesz pobrać 12 raportów Profil Kredytowy Plus.

Jeśli w trakcie trwania tej umowy chcesz dodatkowo pobrać nowy raport – Raport BIK, to musisz go dokupić. Nie możesz wymienić Profilu Kredytowego Plus na Raport BIK;

2. Jeśli po 20.12.2017 r. zdecydujesz się na zakup pojedynczego raportu BIK lub Pakietu produktów (bez względu na to, czy wcześniej korzystałeś z jakichkolwiek raportów BIK), będziesz miał dostęp już tylko do nowego raportu – Raportu BIK.

Jakie informacje dostaniemy w Raporcie BIK?

Wskaźnik BIK

Wskaźnik BIK jest graficznym znakiem obrazującym aktualną jakość obsługi zobowiązań.

Kolor zielony grafiki zobaczymy wtedy, gdy nie mamy obecnie (wg danych zawartych w bazie BIK i bazie BIG InfoMonitort) żadnych opóźnień w spłacie na żadnym czynnym kredycie, czy jakiejkolwiek innym zobowiązaniu.

Kolor pomarańczowy grafiki zobaczymy wtedy, gdy mamy aktualnie opóźnienia w spłacie, ale są one nie dłuższe niż 30 dni.

Kolor czerwony zobaczymy, gdy aktualnie opóźniamy się ze spłatą jakiegokolwiek zobowiązania dłużej niż 30 dni.

W rzeczywistości „Wskaźnik BIK” jest jedynie graficzną prezentacją maksymalnej liczby dni, jaką spóźniamy się obecnie ze spłatą jakiegokolwiek zobowiązania, o którym dane znajdują się w bazie BIK lub BIG InfoMonitor.

Być może będzie on użyteczny dla pewnej grupy osób, które np. obsługują wiele kredytów jednocześnie. W tym przypadku analiza danych wielu kredytów wykazanych na Raporcie BIK może być dość czasochłonna. Wtedy Wskaźnik BIK może być pierwszym filtrem, wskazującym czy według danych BIK opóźniamy się aktualnie ze spłatą jakiegokolwiek kredytu i czy są to opóźnienia krótkie czy długie.

Ocena punktowa BIK

Ocena punktowa BIK w nowym Raporcie BIK jest zaprezentowana w postaci liczby w skali od 1 do 100. Im jest ona bliższa 100, tym lepiej dla oceny wiarygodności kredytowej. Bo wysokie wartości tej oceny wskazują, że konsument ma dobre zwyczaje kredytowe i ryzyko tego, że nie spłaci kredytu jest niewielkie.

Jak to z oceną scoringową bywa, nie ma jednej granicznej liczby, od której zaczynają się „wysokie wartości”. Kilka wskazówek jak interpretować „scoring BIK”, znajdziesz w moim artykule 5 wskazówek jak interpretować „scoring BIK.

Przywołany powyżej tekst odnosi się do ocen scoringowych BIK, które są wykorzystywane przez banki, SKOK-i i firmy pożyczkowe do oceny ryzyka kredytowego kredytobiorców. Natomiast ocena punktowa na Raporcie BIK jest wersją dedykowaną dla odbiorców – konsumentów. Ma ona raczej charakter edukacyjny. Tym niemniej w przytoczonym artykule znajdziesz kilka uniwersalnych porad, które mogą być pomocne również w interpretacji oceny punktowej BIK z Raportu BIK.

Odsyłając do tego artykułu założyłam, że ocena punktowa na Raporcie BIK opiera się na tej samej idei, co oceny punktowe BIK udostępniane bankom. A różnica dotyczy przede wszystkim zakresu punktów, jakie można uzyskać z obu tych modeli.

Przyjęłam takie założenie, opierając się na opisie „nowej” oceny punktowej podanej przez BIK na stronie www.bik.pl. Wynika z niego, że do konstrukcji tej oceny wykorzystano tylko dane o historii kredytowej w bankach i SKOK. A na jej wartość wpływają:

• aktywność kredytowa
• jakość spłacania kredytów
• wykorzystanie limitów
• częstotliwość wnioskowania o kredyt.

Nawet jeśli istnieje pewne podobieństwo pomiędzy nową oceną udostępnianą konsumentom a ocenami pobieranymi przez banki, SKOK-i i firmy pożyczkowe, to i tak umieszczenie w Raporcie BIK innej niż dotychczas wersji oceny punktowej BIK, stanowi dużą zmianę w stosunku do tego, co jest/było udostępniane w Profilu Kredytowym Plus (lub innych wersjach tego raportu, które można kupić za pośrednictwem bankowości elektronicznej niektórych banków).

I warto dodać, że BIK zrezygnował z interpretacji graficznej w postaci gwiazdek.

Jeśli chcielibyście zapoznać się z informacjami podanymi przez BIK na temat oceny punktowej, która jest prezentowana na Raporcie BIK, to są one dostępne na stronie BIK https://www.bik.pl/poradnik-bik/czym-jest-ocena-punktowa

Niestety z z informacji na stronie BIK nie dowiemy się, czy jest to model odrębnie zbudowany dla potrzeb produktów konsumenckich, czy też jest to jakieś przekształcenie istniejącego już modelu oceny punktowej BIK.

Również brak jest informacji na temat tego, jak ta ocena ma się do scoringów udostępnianych przez BIK bankom. Czy wysoka ocena punktowa BIK z Raportu BIK oznacza, że bank pobierając –  w tym samym czasie – scoring BIK np. z modelu BIKSco CreditRisk 3 zobaczy również wysoką ocenę scoringową tego konsumenta?

Wysłałam do BIK kilka szczegółowych pytań, aby móc wyjaśnić bardziej dogłębnie czym ta nowa ocena jest, a czym nie jest, jak należy ją interpretować, jaka jest korzyść dla konsumenta ze znajomości tej oceny itp.

Po otrzymaniu odpowiedzi z BIK napiszę tekst poświęcony tylko „ocenie punktowej BIK” prezentowanej w Raporcie BIK.

——————————————————————————–

Uwaga! Część odpowiedzi już uzyskałam i mogłam nadpisać coś na ten temat. Artykuł jest już dostępny.

——————————————————————————–

Podsumowanie

Sekcja Podsumowanie zawiera zestawienie najważniejszych informacji o:

• kredytach, które aktualnie spłacamy – jest to informacja zsumowana na poziomie poszczególnych typów kredytów np. jeśli mamy dwa kredyty mieszkaniowe i jedną kartę kredytową, to dane są pokazane jako suma wartości dla obu kredytów mieszkaniowych i odrębne dane dla karty kredytowej,
• zapytaniach kredytowych jakie wpłynęły do BIK o nasze dane,
• niespłaconych długach jakie znajdują się w bazie Biura Informacji Gospodarczej InfoMonitor,
• uregulowanych płatnościach jakie zostały przekazane do bazy BIG InfoMonitor.

Zmiany jakie pojawiły się w tej sekcji w stosunku do Profilu Kredytowego Plus to:

1. Karty kredytowe i limity, które do tej pory były prezentowane jako jedna kategoria „Karty kredytowe i limity” zostały rozbite na poszczególne produkty – karta kredytowa, kredyt odnawialny.

Dzięki temu możemy szybko zobaczyć najważniejsze informacje dotyczące poszczególnych typów produktów kredytowych opartych na limitach m.in. sumę przyznanych limitów danego rodzaju oraz sumę kwot, jaką mamy obecnie do spłaty z tytułu określonego typu limitu kredytowego.

Dodatkowo, na poziomie każdego rodzaju limitu kredytowego otrzymujemy informację o sumie zaległości (oczywiście jeśli występują), najgorszym statusie płatności jaki mieliśmy do tej pory oraz o aktualnych zaległościach.

Informacje o statusie płatności są zaprezentowane w formie graficznej, w konwencji analogicznej jak Wskaźnik BIK.

2. W części Podsumowanie zobaczymy informację o liczbie zapytań kredytowych, jakie wpłynęły do BIK o nasze dane. I tu się nic nie zmieniło. Zrezygnowano natomiast z umieszczania tu informacji o łącznej liczbie pozostałych typów zapytań (zapytania monitorujące oraz zarządzanie klientem).
3. Zrezygnowano również z prezentowania w tym miejscu danych o liczbie zobowiązań zamkniętych lub w stosunku, do których nie jesteśmy już stroną umowy oraz o liczbie kredytów, które są przetwarzane w celu stosowania metod statystycznych.
4. To, czego dotychczas nie było w sekcji Podsumowanie, to informacja o niespłaconych długach, o których dane znajdują się w bazie Biura Informacji Gospodarczej InfoMonitor oraz o zapłaconych zobowiązaniach umieszczona w tej bazie.

Oznacza to, że w Raporcie BIK mamy nie tylko informacje z bazy BIK, ale także z bazy BIG InfoMonitor.

Przypomnę, że BIG InfoMonitor jest biurem informacji gospodarczej i spółką-córką BIK. Gromadzi informacje o zaległych płatnościach konsumentów dotyczących np. opłat telefonicznych, czynszów, opłat sądowych, alimentów itp. Za zgodą konsumenta trafiają tam również dane o terminowo zapłaconych zobowiązaniach telekomunikacyjnych, pożyczkowych itp.

Informacje szczegółowe

W części Informacje szczegółowe otrzymujemy szczegółowe dane o poszczególnych zobowiązaniach, które aktualnie spłacamy.

Ta część różni się od sekcji Podsumowanie między innymi tym, że pokazuje dane o każdym kredycie odrębnie (np. jeśli mamy 2 kredyty mieszkaniowe, to zobaczymy informacje szczegółowe o każdym z nich osobno).

Dowiemy się:

• jaki jest to rodzaj zobowiązania,
• kiedy zobowiązanie zostało zaciągnięte,
• jaką część kredytu/limitu już została spłacona,
• jaka była początkowa kwota kredytu (limitu),
• jaka jest wysokość bieżącej raty,
• jaką kwotę kredytu zalegamy ze spłatą,
• jakie było najdłuższe przekroczenie terminu spłaty raty (bez opóźnień, do 30 dni, powyżej 30 dni – informacja graficzna analogiczna jak Wskaźnik BIK),
• jakie jest aktualne przekroczenie terminu spłaty raty (bez opóźnień, opóźnienie do 30 dni, opóźnienie powyżej 30 dni – informacja graficzna analogiczna jak Wskaźnik BIK).

Jeśli wybierzemy przycisk „Szczegóły” umieszczony przy każdym kredycie, to zobaczymy jeszcze więcej szczegółowych danych o danym zobowiązaniu, w tym:

• jaka jest nasza relacja do zobowiązania – pożyczkobiorca czy poręczyciel, gwarant,
• jaka kwota zobowiązania pozostała jeszcze do spłaty,
• szczegółową historię spłaty z informacjami o dacie na jaką informacja jest aktualna, jaka była suma zaległości (jeśli występowała) i ile dni wynosiło opóźnienie.

Jeśli w stosunku, do któregoś kredytu wydałeś zgodę na udostępnianie danych po zamknięciu tego zobowiązania, to ta informacja również znajdzie się w tej części raportu.

Jeśli kiedyś wyraziłeś taką zgodę, a później ją odwołałeś, to ta informacja wraz z datą odwołania również znajdzie się w tej sekcji.

Dalej w części Informacje szczegółowe znajdziemy informacje o kredytach, które mieliśmy w przeszłości, w tym o:

• kredytach, w których przestaliśmy być stroną umowy,
• kredytach, które już zamknęliśmy i które mogą być nadal udostępniane w celu oceny ryzyka kredytowego – mają zgodę konsumenta na udostępnianie danych po zamknięciu zobowiązania albo zostały spełnione warunki (określone w Prawie bankowym) udostępniania tych danych ,
• kredytach, które są przetwarzane tylko w celach statystycznych.

Zakres informacji o powyższych kredytach jest podobny do prezentowanych danych o kredytach nadal spłacanych. Ewentualne różnice wynikają ze specyfiki kredytów czynnych (np. brak daty zamknięcia kredytu) oraz kredytów zamkniętych (np. brak informacji o kwocie pozostałej do spłaty).

Poniżej w tej sekcji znajdziemy także informacje o zapytaniach:

• zapytaniach kredytowych jakie zostały przesłane do BIK o nasze dane,
• pozostałych zapytaniach (monitorujące albo zarządzanie klientem) o nasze dane jakie trafiły do BIK.

W tej części dowiemy się, kiedy zapytanie zostało złożone i przez którą instytucję.

Prawdopodobnie są to zapytania z ostatnich 12 miesięcy, bo takie były prezentowane w Profilu Kredytowym Plus. Choć tego okresu wprost z Raportu BIK nie można odczytać.

Przedostatnia część Informacji szczegółowej to Informacja o upadłości konsumenckiej. Jeśli ogłosiłeś upadłość konsumencką i bank przekazał te dane do BIK, to będą one widoczne właśnie w tej części.

Ostania informacja w tej części Raportu BIK to „Zgoda na przetwarzanie i udostępnianie danych w BIK po wygaśnięciu zobowiązań”. Ta zgoda jest niczym innym jak tzw. zgodą ogólną (BIK ogranicza określenia „zgoda ogólna”).

Informacje finansowe z BIG InfoMonitor

W tej części Raportu BIK znajdą się dane o:

• niespłaconych długach, które zostały przekazane do BIG InfoMonitor, w tym:
  • nazwa wierzyciela
  • kwota długu
  • z czego dług wynika
  • kiedy było wystawione wezwanie do zapłaty
• uregulowanych płatnościach, w tym:
  • nazwa wierzyciela
  • kwota płatności
  • data płatności
• zapytaniach do bazy BIG InfoMonitor, w tym:
  • data zapytania
  • nazwa pytającego.

Czyli wszystko to, co może się znaleźć na temat Twoich płatności w bazie BIG InfoMonitor.

 .

Nie wszystkie zmiany są korzystne dla konsumenta

Bez wątpienia nowy Raport BIK, to kilka korzyści dla konsumenta:

• umieszczenie w jednym raporcie danych zarówno z BIK, jak i z BIG InfoMonitor

Przekazywanie większości naszych danych płatniczych do bazy jakiegokolwiek biura informacji gospodarczych nie jest obowiązkowe dla firm i instytucji (poza zaległymi alimentami i opłatami sądowymi). Zatem wielu z nas nie znajdzie tam danych o sobie. Ale będą zapewne osoby, których dane zostały tam umieszczone i one mogą oceniać tą zmianę jako użyteczną;

• prezentacja graficzna statusu płatności, która ułatwia szybką ocenę, czy w historii płatności jest jakaś informacja wskazująca na problem z obsługą zobowiązań

W tej ocenie pomaga także konstrukcja grafiki – informuje o braku zaległości albo zaległościach nie dłuższych niż 30 dni albo zaległościach trwających dłużej niż 30 dni;

Z punktu widzenia konsumenta jest to podział praktyczny, bo odzwierciedla rzeczywiście istotne sytuacje, jeśli chodzi o jakość obsługi kredytów;

• wersja HTML Raportu BIK jest dość czytelna i łatwa w nawigacji;
• znalazły się w nim informacje, które BIK już nie udostępnia w Informacji Ustawowej (bezpłatnym raporcie) np. o liczbie dni opóźnienia, zaległej kwocie, o historii spłaty kredytu wg lat i miesięcy, oznaczenie, które zapytania są to zapytana kredytowe.

W nowym Raporcie BIK są także rzeczy, które – w mojej ocenie – nie wypadają najlepiej:

• Wskaźnik BIK – sugerując się tylko nazwą oczekiwałam więcej niż tylko interpretację graficzną prostych informacji o terminowości spłaty kredytów;
• Ocena punktowa BIK – moim zdaniem jest to najistotniejsza zmiana w stosunku do Profilu Kredytowego Plus. I niestety – przy braku szczegółowych wyjaśnień ze strony BIK – trudno ją ocenić jako dobrą.

Otrzymujemy ocenę punktową BIK w postaci dotychczas nieznanej – w skali od 1 do 100. Nie wiadomo jak ta ocena ma się do ocen punktowych udostępnianych przez BIK bankom, jak się ma do oceny, którą niektórzy mogą jeszcze pobrać w ramach BIK Pass, Profilu Kredytowego Plus, czy też raportów z oceną punktową jakie można kupić za pośrednictwem niektórych internetowych kont bankowych np. banku PKO BP. Nie wiadomo, czy ta ocena jest naliczana dla każdej osoby, która ma jakąkolwiek historię kredytową w bazie BIK, czy też trzeba spełnić jakieś kryteria itd. Jest tu wiele otwartych pytań.

Podsumowanie

Największa wartość nowego Raportu BIK to dane przedstawiające szczegółową historię kredytową konsumenta oraz dane o zapytaniach kredytowych, w tym możliwość identyfikacji tych zapytań. Wszystko przedstawione w sposób jasny i czytelny.

Wartościowy dla części konsumentów może być także jednoczesny dostęp do danych zawartych w bazie BIG InfoMonitor. Przy czym istotne tu będą raczej informacje negatywne, bo te  ewentualnie mogą utrudnić dostęp do kredytu czy pożyczki.

Dodatkowe informacje takie jak Wskaźnik BIK oraz ocena punktowa BIK – w mojej ocenie – nie stanowią dużej wartości.

Wskaźnik BIK z tego powodu, że nie wnosi wiele poza tym, co i tak można odczytać z Raportu BIK.

Natomiast nowa „ocena punktowa BIK” przy braku wiedzy na temat tego, jak przekłada się ona na ocenę punktową, którą otrzymuje z BIK bank, nie niesie żadnej wartości dla konsumenta. Chyba, że pełni rolę edukacyjną. Ale wtedy brak jest na stronie BIK rzeczywiście użytecznych i praktycznych informacji, które pomogłyby konsumentom zrozumieć i poprawić swój „scoring BIK”.

Jeśli jesteś zainteresowany zakupem nowego Raportu BIK, to opis tego jak to zrobić znajdziesz w naszym Poradniku.