W 2018 roku kredytodawcy (banki i inne firmy współpracujące z BIK) pobrali z BIK nieco ponad 60 mln raportów z naszą historią kredytową. A to oznacza, że tylko w ciągu jednego roku wysłały do BIK pond 60 mln zapytań. Różnych zapytań. Część z nich wzbogaciła naszą historię kredytową. I podobnie jak informacje o kredytach, mogą one wpływać na ocenę naszej wiarygodności kredytowej, w tym na nasz scoring BIK.
To, że za niższy scoring BIK może być odpowiedzialna zbyt duża liczba zapytań, wiemy od dawna. Dlatego przyczyn zbyt niskiej swojej oceny punktowej BIK często szukamy właśnie wśród zapytań. Ale, aby rozstrzygnąć, czy rzeczywiście są one problemem także dla naszego scoringu BIK, trzeba o tych zapytaniach całkiem sporo wiedzieć.
Dlatego tej sprawie poświęciłam już sporo miejsca. W sumie, w różnych okresach, opublikowałam ponad 10 tekstów, które – moim zdaniem – wyczerpują temat zapytań gromadzonych przez BIK.
Jednak dla osoby, która chce zgłębić od podstaw kwestie zawiązane z zapytaniami kredytowymi i scoringiem BIK, potrzebny jest pewien przewodnik po tych opracowaniach. Takie wnioski wysnułam po analizie pytań, jakie trafiają do mnie. I ten tekst ma być właśnie takim przewodnikiem.
.
Przewodnik po moich opracowaniach dotyczących zapytań kredytowych
Rozpoznanie zagadnienia zapytań, trzeba zacząć od poznania ich rodzajów. A jest ich kilka. Są takie, które informują nas tylko o tym, kto i po co pobrał nasze dane. Ale są i takie, które dodatkowo mogą wpływać na nasz scoring BIK. I o tym, jakie konkretnie zapytania funkcjonują, kto może je wysłać do BIK, w jakim celu, i czy wpływają one na punktację BIK, przeczytasz w tekście:
.
Po zapoznaniu się z tym opracowaniem wiesz, że najważniejsze dla nas – z punktu widzenia naszego życia kredytowego – są zapytania kredytowe, które wpłynęły do BIK z banków i SKOK. A ważne są dlatego, że są uwzględniane przez scoring BIK i dane o nich są udostępniane kredytodawcom. Jakie mogą mieć one znaczenie dla naszej oceny scoringowej i czy zawsze trzeba martwić się ich dużą liczbą, dowiesz się z poniższego artykułu.
http://scoringexpert.pl/2017/01/02/4-czynniki-ktore-decyduja-o-wysokosci-scoringu-bik/
.
Być może się zastanawiasz, dlaczego BIK konsekwentnie wykorzystuje dane o zapytaniach kredytowych w scoringu BIK, skoro wzbudza to tyle dyskusji? O tym, co konkretnie jest powodem tych kontrowersji i dlaczego BIK oraz kredytodawcy nie chcą usuwać tych zapytań z bazy BIK, przeczytasz w poniższym opracowaniu:
.
Duża liczba zapytań kredytowych, która pojawiła się w naszej historii kredytowej w krótkim czasie, może oznaczać, że z determinacją poszukujemy jakiegoś kredytu. Dlatego kredytodawcy i scoring BIK mogą potraktować to jako sygnał naszych problemów finansowych.
Ale spora liczba zapytań kredytowych pojawiająca się w BIK w krótkim okresie może też oznaczać, że szukamy najlepszej dla siebie oferty kredytu. A to już raczej nie jest czynnikiem ryzyka, a raczej rozsądnego podejścia do zadłużania. Dwie bardzo różne sytuacje, a efekt ten sam – duża liczba zapytań kredytowych w naszej historii kredytowej. Ponadto, obie sytuacje są nie do odróżnienia z punktu widzenia danych zgromadzonych w BIK.
Być może zastanawiasz się, to jak Ciebie potraktuje scoring BIK, gdy chodzisz po wielu bankach, korzystasz z usług doradcy kredytowego lub pośrednika kredytowego i pytasz o warunki kredytu hipotecznego, bo chcesz wybrać najlepszą dla siebie ofertę takiego kredytu? O tym jest poniższy artykuł.
.
Nagłaśnianie przez media przypadków różnych osób, które czuły się w jakiś sposób pokrzywdzone przez uwzględnianie w scoringu BIK zapytań kredytowych, doprowadziło do tego, że niektórzy z nas zaczęli wskazywać brak podstaw prawnych do tego działania BIK. Wtedy też zaczęły pojawiać się liczne żądania usunięcia tych danych z bazy BIK i baz banków. Niestety ani BIK ani banki nie zgadzały się na to. W tej sytuacji do GIODO (obecnie UODO) zaczęły napływać liczne skargi konsumentów na te odmowy. Decyzje GIODO w wielu przypadkach okazywały się korzystne dla konsumentów. Ale – z oczywistych względów – nie były satysfakcjonujące dla kredytodawców i BIK. W efekcie część tych decyzji trafiała do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Jednak wyroki tego sądu potwierdzały słuszność wnioskowania GIODO.
Dzięki tym decyzjom i wyrokom mogliśmy poznać argumenty, które uzasadniały brak podstaw prawnych do gromadzenia przez banki i BIK danych o części zapytań kredytowych. Jest to bardzo ważne, bowiem żadne regulacje dotyczące BIK i kredytodawców nie dotyczą wprost tego typu danych. Ich przetwarzanie przez BIK i kredytodawców opiera się na ich interpretacji różnych przepisów.
Okazało się, że BIK, banki i SKOK nie mogą gromadzić, udostępniać i wykorzystywać danych o zapytaniach kredytowych, które nie zakończyły się udzieleniem kredytu. A to otwiera wszystkim nam drogę do składania żądań usunięcia danych o takich zapytaniach z bazy BIK i kredytodawców. Szczegóły tej sprawy przedstawiłam w poniższym tekście.
http://scoringexpert.pl/2018/02/26/jak-usunac-z-bazy-bik-informacje-o-zapytaniach-kredytowych/
.
Kredytodawcy często nie podzielali stanowiska GIODO i WSA w tej sprawie i odmawiali usunięcia zapytań kredytowych. Często wskazywali, że wyrok WSA jest nieprawomocny, a więc nie przesadza o ostatecznym rozstrzygnięciu sprawy.
Ostatecznie wątpliwości w tej kwestii nie pozostawił Naczelny Sąd Administracyjny, który oddalił skargę kasacyjną banku, potwierdzając stanowisko GIODO i WSA.
Choć orzeczenie NSA dotyczy konkretnej sprawy, a więc nie odnosi się do wszystkich tego typu przypadków, to jednak jest ważną wskazówką interpretacyjną. Więcej o tym wyroku i jego konsekwencjach dla konsumentów możesz dowiedzieć się z mojego komentarza, który jest dostępny w poniższym tekście.
.
Argumentacja przedstawiona przez GIODO, WSA i NSA z pewnością jest bardzo pomocna w formułowaniu żądania usunięcia zapytań kredytowych, które nie zakończyły się udzieleniem kredytu. Jednak duża liczba paragrafów, prawnicze i bankowe słownictwo nie zawsze ułatwiają napisanie takiego żądania. Dlatego sformułowałam przykładową treść takiego pisma, którą można wykorzystać do własnych potrzeb. Znajdziesz ją w poniższym artykule.
http://scoringexpert.pl/2019/09/23/zadanie-usuniecia-zapytan-kredytowych-jak-je-sformulowac/
.
Oprócz ważnych dla nas zapytań kredytowych składanych do BIK przez banki i SKOK są jeszcze zapytania kredytowe, które wysyłają firmy pożyczkowe. Te też mogą być przetwarzane przez BIK.
Jednak zasady ich gromadzenia i przetwarzania są wyraźnie inne (bardziej przyjazne konsumentom) niż zapytań składanych przez banki i SKOK. Dlatego też ich usunięcie z bazy BIK i bazy firmy pożyczkowej jest łatwiejsze (a przynajmniej powinno być). Jak to można zrobić, opisałam w poniższym tekście.
.
Zapytaniami kredytowymi interesujemy się szczególnie, bo mogą utrudnić nam dostęp do kredytu. Ale ważne dla nas mogą być także zapytania, które są wysyłane do BIK w celu pobrania naszych danych dla potrzeb marketingowych. Często tak się dzieje. Ale pamiętajmy, że nie musimy się na to zgadzać. Kilka wskazówek, co możemy zrobić w takiej sytuacji, zawarłam w poniższym opracowaniu.
http://scoringexpert.pl/2018/11/07/banki-pobieraja-z-bik-nasze-dane-takze-w-celach-marketingowych/
.
I na koniec podsumowanie. Choć poniższy tekst powstał jako jeden z pierwszych, to może służyć jako podsumowanie ważnych kwestii dotyczących przetwarzania przez BIK danych o zapytaniach kredytowych.
.
Mam nadzieję, że te opracowania pomogły Ci zorientować się w temacie gromadzenia i wykorzystywania przez BIK i kredytodawców danych o zapytaniach kredytowych i nie tylko tych. I dzięki temu – w razie potrzeby – będziesz mógł samodzielnie uporządkować zapytania kredytowe w swojej historii kredytowej.
