W Internecie można znaleźć wiele pytań i wiele porad na temat tego jak poprawić „scoring BIK” czy też historię kredytową, która znajduje się w Biurze Informacji Kredytowej (BIK).
Świadczy to o tym, że szukacie takich informacji. Szukacie przede wszystkim wtedy, gdy chcecie zacząć budować historię kredytową i chcecie to zrobić dobrze albo macie już jakąś historię, którą – waszym zdaniem – należy poprawić. Wszystko po to, aby ubiegając się o kredyt nie mieć problemów z oceną wiarygodności kredytowej.
Dlatego ważne jest, aby na wasze pytania padały poprawne odpowiedzi. Niestety nie zawsze tak jest.
Jest to w pewien sposób zrozumiałe, bo osoby, które udzielają takich porad, najczęściej opierają je na obserwacji własnej historii kredytowej i zmian swojego „scoringu BIK”. I te spostrzeżenia dotyczą najczęściej jednego zdarzenia jakie zaszło w ich historii kredytowej np. otwarcie nowego kredytu, całkowita spłata kredytu, wystąpienie o kredyt.
Ale to, co obserwujemy na swoim przypadku, nie zawsze jest skuteczne i prawdziwe dla innych osób. Bo ocena wiarygodności kredytowej zależy nie od jednego elementu, ale wielu powiązanych ze sobą zdarzeń. I o tych powiązaniach się zapomina.
Dlatego wiele internetowych porad nie jest uniwersalnych i stosując się do nich można nie osiągnąć oczekiwanego efektu.
Tym razem skomentuję cztery informacje jakie znalazłam w sieci, które dotyczą wpływu nieterminowego spłacania kredytów na „scoring BIK”, zapytań kredytowych oraz zasad usuwania z BIK danych o kredytach już spłaconych.
Informacja 1: Opóźnieniami poniżej 30 dni nie masz się co przejmować. Nie wpływa to na Twój „scoring BIK”
Wiemy już, że terminowe spłacanie kredytów jest kluczowym elementem wpływającym na wysokość „scoringu BIK”.
Oznacza to, że ocena tych zachowań kredytowych ma największy wpływ na końcową wartość punktacji BIK. Innymi słowy, jeśli spłacasz raty kredytu na czas, to uzyskasz za ten dobry zwyczaj kredytowy bardzo dużo punktów. Ale jeśli nie jesteś tak staranny i zdarza Ci się przekroczyć ten termin, to wtedy „stracisz” bardzo dużo punktów.
Wniosek z tego jest taki, że szansę na uzyskanie wysokiego „scoringu BIK” masz tylko wtedy, gdy kredyty spłacasz w terminie.
A „spłacanie kredytu w terminie” oznacza, że rata kredytu powinna być zapłacona nie później niż uzgodniona z bankiem data wpłaty raty. Przekroczenie tego terminu nawet o jeden dzień, jest już „nieterminową spłatą”.
I ta informacja może znaleźć się w bazie BIK. Piszę „może”, bo to zależy od tego, czy to krótkie opóźnienie przypada akurat na czas, kiedy bank generuje dane do bazy BIK.
I pamiętajmy, że o dacie zapłaty raty decyduje data wpłynięcia pieniędzy do banku, a nie data wysłania pieniędzy z rachunku czy też data wysłania przekazu pocztowego.
Zatem nawet najmniejsze opóźnienia np. 1 czy 2 dniowe mogą wpływać negatywnie na Twój „scoring BIK”.
Czyli nie jest prawdą, że opóźnieniami krótszymi niż 30 dni nie należy się przejmować. Trzeba się nimi przejmować i to bardzo, bo każda zwłoka (nawet kilkudniowa) może znacząco „obniżyć” Twój „scoring BIK” lub wpłynąć negatywnie na ocenę Twojej wiarygodności kredytowej przez bank.
Więcej na temat wpływu opóźnień na „scoring BIK” przeczytasz w 4 czynniki, które decydują o wysokości scoringu BIK oraz Sekrety wysokiej wiarygodności kredytowej.
Jeśli wolisz formę prezentacji, to polecam zajrzeć do prezentacji o tych samych tytułach, które można znaleźć na naszej stronie.
Informacja 2: Jeśli zdarzy Ci się “wpadka” w terminowej spłacie i Twoja zaległość przekroczy 30 dni, to powrót do scoringu sprzed wpadki, będzie wymagał aż 3 lat systematycznego spłacania zobowiązań
Taka zaległość w spłacie może wpływać na wysokość „scoringu BIK” tak długo, jak długo możliwe jest wykorzystanie danych o tym kredycie do oceny Twojej wiarygodności kredytowej.
A BIK i banki mogą przetwarzać dane o opóźnieniu w spłacie kredytu w celu oceny ryzyka kredytobiorcy przez okres określony w ustawie Prawo Bankowe.
Opóźnienie nie dłuższe niż 60 dni
Jeśli opóźnienie jest nie dłuższe niż 60 dni, to dane o tej zaległości mogą być użyte do oceny Twojego ryzyka kredytowego bez Twojej zgody przez cały okres, kiedy kredyt jest w trakcie spłaty. Zatem jeśli jest to kredyt np. 6-letni, to te dane mogą być wykorzystane bez Twojej zgody przez 6 lat.
Jeśli spłacisz (zamkniesz) ten kredyt i nie było na nim opóźnień dłuższych niż 60 dni, to musisz wyrazić zgodę na wykorzystanie danych o tym kredycie po jego spłacie.
Jeśli taką zgodę wyrazisz, to informacje o tym opóźnieniu nadal mogą być udostępniane przez BIK bankom w celu oceny Twojego ryzyka kredytowego i uwzględniane w modelu scoringowym BIK.
Mogą być one brane pod uwagę tak długo, jak długo obowiązuje Twoja zgoda.
A czy będą zawsze w tym okresie uwzględniane w ocenie Twojego ryzyka kredytowego, zależy od konkretnego modelu scoringowego, jaki jest wykorzystany przez bank czy BIK.
Generalnie obowiązuje tu zasada, że im starsze są dane o opóźnieniu, tym mają mniejszy wpływ na ocenę wiarygodności kredytowej.
Bardzo stare dane mogą w ogóle nie mieć już wpływu na tą ocenę. Przy czym nie ma jednej granicy, która określa dane „stare”. Ta granica jest ustalana na podstawie analiz statystycznych. I one pokazują, że dane sprzed 3 lat zazwyczaj nie mają istotnego wpływu na przewidywanie zachowań kredytowych. Ale nie jest to regułą we wszystkich przypadkach.
Z kolei jeżeli nie wyrazisz zgody na przetwarzanie danych o kredycie z opóźnieniem krótszym niż 60 dni po jego spłacie, to BIK nie może tej informacji udostępnić bankom, jak również nie może jej wykorzystać przy naliczaniu Twojego scoringu.
Zatem, jeśli chcesz powrócić do swojego wysokiego scoringu, to po spłacie kredytu, na którym były opóźnienia większe niż 30 dni, ale nie dłuższe niż 60 dni, nie wyrażaj zgody na jego dalsze przetwarzanie. Wtedy dane o tym kredycie nie będą widoczne dla banków, jak i dla „scoringu BIK”.
Jeśli „scoring BIK” nie będzie ich brał pod uwagę, to Twoja ocena punktowa wzrośnie od razu (o ile oczywiście pozostała historia kredytowa świadczy o Twoich dobrych zwyczajach kredytowych).
A jeśli kredyt z powyższym opóźnieniem jest jeszcze w trakcie spłaty, to nie masz możliwości wpływania na wykorzystanie danych o nim w ocenie Twojej wiarygodności kredytowej. To zależy tylko od modelu scoringowego, który stosuje bank czy BIK. A to oznacza, że czasami dane sprzed 3 lat są brane pod uwagę, a czasami nie.
Opóźnienie dłuższe niż 60 dni
Jeśli natomiast spóźniłeś się ze spłatą o więcej niż 60 dni, to nic nie możesz z tym zrobić, jeśli bank wywiązał się z obowiązków informacyjnych określonych w Prawie bankowym.
Dane o takim opóźnieniu BIK i banki będą mogły wykorzystać do oceny Twojego ryzyka kredytowego przez czas trwania kredytu i przez kolejnych 5 lat po jego zamknięciu, jeśli bank poinformował Cię o takim zamiarze, a Ty w ciągu kolejnych 30 dni nie spłaciłeś wymaganej przez bank zaległości.
Na przykład, jeśli spóźniłeś się w początkowym okresie spłaty z zapłatą raty kredytu o 65 dni i kredyt ten jest zaciągnięty na 4 lata, to informacje o tym opóźnieniu będą widoczne dla banków i BIK przez 9 lat (4 lata czas trwania kredytu plus 5 lat prawa do wykorzystywania tych danych do oceny ryzyka kredytowego bez Twojej zgody). Oczywiście zakładam, że obowiązek informacyjny został przez bank dopełniony, a Ty w ciągu 30 dni od dnia poinformowania nie spłaciłeś tej zaległości.
Zasady uwzględniania informacji o zaległościach z dość odległych okresów są tu analogiczne jak przy opóźnieniach nie dłuższych niż 60 dni (patrz punkt wyżej).
Czyli w tym przypadku nie masz możliwości wpływania na wykorzystanie danych o zaległościach dłuższych niż 60 dni w ocenie Twojej wiarygodności kredytowej. To, czy będą wpływać na wiarygodność kredytową zależy od modelu scoringowego, który stosuje bank czy BIK. A to oznacza, że czasami dane sprzed 3 lat są brane pod uwagę, a czasami nie.
Oczywiście jeśli bank nie poinformował Cię o zamiarze dalszego przetwarzania danych o tym kredycie po jego zamknięciu lub Ty spłaciłeś zaległość w ciągu 30 dni od daty poinformowania Cię o takich planach przez bank, to bank nie nabędzie prawa do przetwarzania danych o tym kredycie.
Wtedy, jeśli nie ma Twojej zgody na dalsze przetwarzanie danych o tym kredycie po jego zamknięciu dla celów oceny ryzyka kredytowego, to dane te nie będą uwzględniane w „scoringu BIK” i nie będą udostępniane bankom i firmom pożyczkowym w tym celu.
Polecam też przeczytać mój artykuł na temat zasad przetwarzania danych o kredytach zamkniętych.
Informacja 3: Możemy cofnąć wcześniej wyrażoną zgodę na przetwarzanie naszych danych, ale tylko wtedy, gdy zobowiązanie spłaciliśmy w terminie
I znowu należy wrócić do zasad przetwarzania danych o kredytach zamkniętych opisanych w Prawie bankowym.
Prawo do wycofania zgody bądź jej nie wyrażenia mamy w odniesieniu do wszystkich kredytów, które zostały spłacone:
- bez jakichkolwiek opóźnień w trakcie trwania tego kredytu
lub
- mających w tym czasie opóźnienia trwające nie dłużej niż 60 dni.
Zatem nie jest prawdą, że zgodę możemy wycofać tylko w stosunku do kredytów, które spłaciliśmy w terminie. Niestety o tym drugim warunku często zapominamy, a to właśnie on jest kluczowy dla zarządzania danymi o swojej historii kredytowej.
Informacja 4: W BIK-u bank może także znaleźć informacje czy wnioskowałeś o kredyt w innych instytucjach. Jeśli dostałeś w nich decyzję odmowną, to Twój „scoring BIK” spada
Prawdą jest, że w BIK znajdują się również dane o tym, że wnioskowaliśmy o kredyt w różnych instytucjach. Te dane odnoszą się do tzw. „zapytań kredytowych”.
Natomiast nie jest prawdą, że spadek „scoringu BIK” powodują zapytania kredytowe, które są związane z występowaniem o kredyt, którego nam nie udzielono.
W żadnej informacji udostępnionej przez BIK na temat wpływu zapytań kredytowych na „scoring BIK” nie ma wzmianki o tym, aby te zapytania były różnicowane ze względu na ostateczną decyzję kredytową banku.
Zatem do spadku „scoringu BIK” mogą w takim samym stopniu przyczynić się zapytania kredytowe związane z pozytywnymi decyzjami kredytowymi, jak i odmową udzielenia kredytu.
Więcej szczegółowych informacji na temat zapytań kredytowych i „scoringu BIK” znajdziesz w poniższych artykułach:
Które zapytania do BIK o historię kredytową powinny Cię szczególnie zainteresować?
8 ważnych informacji na temat przetwarzania przez BIK danych o zapytaniach kredytowych
Dlaczego w scoringu kredytowym uwzględnia się informacje o zapytaniach kredytowych?
Pobranie swoich danych z BIK nie wpływa na wysokość „scoringu BIK”
Jeśli chcesz poznać inne porady zamieszczone w Internecie, które również wymagały wyjaśnień i komentarza, to zajrzyj do poniższych artykułów:
7 nietrafionych porad o scoringu BIK jakie znajdziesz w sieci cz. 1
5 nietrafionych porad o scoringu BIK jakie znajdziesz w sieci cz. 2
7 nietrafionych porad o scoringu BIK jakie znajdziesz w sieci cz. 3
.
